Kierownik specjalności logopedycznej, językoznawca i neurologopeda, profesor zwyczajny na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz neurologopeda w Klinice Neurologii i Chorób Naczyniowych Układu Nerwowego Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (ZOZ MSW w Poznaniu, 2010-2022), terapeuta Metody Krakowskiej, twórca Ośrodka Glottoterapii i Glottodydaktyki FAZEON w Poznaniu. Zajmuje się przede wszystkim diagnozą i terapią afatycznych zaburzeń mowy u dorosłych i dzieci. Przedmiotem jej szczególnych zainteresowań jest neurobiologiczne podłoże anomii, czyli zaburzeń aktualizacji nazw pospolitych (nomina appellativa) i własnych (nomina propria). Przebieg procesów nominacyjnych bada zarówno w normie, jak i w patologii  (w afazji, w dyspragmatyzmie, w chorobach otępiennych).

 

Dyplomy, certyfikaty i stopnie naukowe

  • nadanie tytułu profesora w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie językoznawstwo (2023),
  • uzyskanie stopnia doktora habilitowanego w zakresie nauk humanistycznych przez Radę Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (2014),
  • Certyfikat Zawodowy Nr 01033/15/163/2012 nadany przez Komisję ds. Kształcenia Logopedów, Statusu Zawodowego i Certyfikatów potwierdzający posiadanie wysokich kwalifikacji zawodowych logopedy,
  • tytuł neurologopedy, Podyplomowe Studia Neurologopedii na Uniwersytecie im. M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie (2004–2005),
  • tytuł logopedy dyplomowanego, Studia Podyplomowe w Zakresie Logopedii na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu (2002–2004),
  • uprawnienia lektora języka polskiego jako obcego, Kurs Metodyki Nauczania Języka Polskiego jako Obcego w Warszawie (2000–2001),
  • doktorat uzyskany w Instytucie Filologii Polskiej UAM w Poznaniu, w Zakładzie Gramatyki Współczesnego Języka Polskiego i Leksykologii (2000),
  • magisterium uzyskane w Instytucie Filologii Polskiej UAM w Poznaniu (1996).

 

Wybór publikacji:

  1. Zaburzenia mowy i języka u pacjentów po przebytym udarze mózgu. Studium epidemiologiczne (współautorstwo z mgr Julią Mickiewicz i prof. Radosławem Kaźmierskim), „Prace Językoznawcze” 2022, XXIV/2, s. 135–149.
  2. Afazja w ujęciu holistycznym, [w:] Z. Tarkowski (red.), Afazjologia, 2021, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 157–179.
  3. Diagnoza i terapia afazji, [w:] [w:] Z. Tarkowski (red.), Afazjologia, 2021, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 181–209.
  4. Dziecięca apraksja mowy, „Prace Językoznawcze” 2020, XXII, nr 4, s. 151–167.
  5. Wzgórze w świetle afazji podkorowych (współautorstwo z dr Anną Piątek), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 2019, vol. 26(46), nr 2, s. 215–230.
  6. Pierwotna afazja postępująca i jej nowe warianty, „Studia Pragmalingwistyczne” X, 2018, s. 131–147.
  7. Metody terapii w przypadku anomii, [w:] A. Domagała, U. Mirecka, Metody terapii logopedycznej, Wydawnictwo UMCS: Lublin 2018, s. 313–338.
  8. Wiek a nazywanie. Procesy wyszukiwania słów w starszym wieku, [w:] W. Tłokiński, S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray (red.), Gerontologopedia, Harmonia Universalis: Gdańsk 2018, s. 241–269.
  9. Apraksja mowy, “Logopedia” 46, 2017, s. 193–210.

  10. Nazwy własne jako przedmiot badań neuronauk, “Onomastica” LXI/1, 2017, s. 97–109.

  11. Specyfika prawopółkulowego przetwarzania informacji w świetle najnowszych badań, [w:] Mózg – język – komunikacja, pod red. M. Rutkiewicz-Hanczewskiej, J. Sławek i E. Kaptur, Wydawnictwo Naukowe UAM: Poznań 2017, s. 169–185.
  12. Pierwotna afazja postępująca. Międzynarodowe kryteria diagnozy, [w:] Diagnoza i terapia w pracy logopedy i nauczyciela terapeuty. Konteksty teoretyczne i praktyka, pod red. E. Jeżewskiej-Krasnodębskiej i B. Skałbani, Impuls: Kraków 2017, s. 45–60.
  13. Neurobiologia nazywania. O anomii proprialnej i apelatywnej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2016.
  14. Semantics of Proper Names. The Structure of the Mental Lexicon of Proper Names, [w:] Names and Their Environment. Proceedings of the 25th International Congress of Onomastics Sciences (Glasgow, 25-29 August 2014), t. 4: Theory and Methodology Socio-onomastics, pod red. C. Hough i D. Izdebskiej, Glasgow: University of Glasgow, 2016, s. 167–178. [www.icos2014.com/congress-proceedings, dostęp 08.08.2016]

  15. Semantyka nazw własnych w ujęciu neurolingwistycznym, [w:] Mikrotoponimy i makrotoponimy w komunikacji i literaturze [Microtoponyms and macrotoponyms in communication and literature], pod red. A. Gałkowskiego i R. Gliwy, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015, s. 67–80.

  16. Mózg a nazwy własne, [w:] 19. Slovenská onomastická konferencia (Bratislava 28.-30. apríla 2014). Zbornik referátov venovaný PHDr. Milanovi Majtánovi, DrSc., pri priležitosti jeho vzácneho životneho jubiléa. Ed. I. Valentová, Bratislava: Veda 2015, s. 63–71.
  17. Modularność języka w świetle zaburzeń afatycznych, „Nowa Logopedia” 2015, nr 6, s. 205–218.
  18. Anomia i jej wymiary. Sposoby diagnozowania, [w:] Metody i narzędzia diagnostyczne w logopedii, pod red. M. Kurowskiej i E. Wolańskiej, Warszawa: Wydawnictwo Elipsa 2015, s. 95–108.
  19. Hierarchiczność słownika mentalnego propriów, „Onomastica” LVIII, 2014, s. 125–140.
  20. Komunikacja niewerbalna w afazji oraz sposoby jej wspomagania systemem MAKATON jako forma terapii językowej, [w:] Makaton w rozwoju osób ze złożonymi potrzebami komunikacyjnymi, pod red. B.B. Kaczmarek, Kraków 2014: Impuls, s. 233–257.
  21. Non-verbal communication of people suffering from common noun naming disorders and proper noun naming disorders, [w:] Beiträge der Europäischen Slavistischen Linguistic, S. Ulrich, E. Kislova, E. Kubicka (red.), Munchen – Berlin – Washington: Verlag Otto Sagner 2013, s. 175 – 180.
  22. Subcortical aphasia after ischemic stroke on basal ganglia of the left hemisphere [Afazja podkorowa po udarze niedokrwiennym jąder podkorowych lewej półkuli mózgu], „Logopedia” 2012, 41, s. 197–211 (współautorstwo).
  23.  Nomina propria i nomina appellativa – układy samoistne. O podstawach neuroonomastyki, [w:] W komunikacyjnej przestrzeni nazw własnych i pospolitych, pod red. I. Łuc, M. Pogłódek, Katowice 2012: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, s. 299–316.
  24. Fonetyczno-fonologiczne cechy polszczyzny Romów mieszkających w Poznaniu, „Socjolingwistyka“ XXVI, 2012, s. 221–232.
  25.  Błąd wymowy czy wada wymowy? O nowej artykulacji głosek ciszących, „Język Polski” LXXXIX, 2009, nr 4–5, s. 353–364.
  26.  Późno podjęta rehabilitacja afazji motorycznej po zawale mózgu. Studium przypadku, „Logopedia” 2007, 36, s. 215–238.

Skontaktuj się:  rutkiewi@amu.edu.pl. Strony: http://fazeon.pl/, http://leksykologia-logopedia.amu.edu.pl/